روح‌الله مدبر در گفتگو با دانا:
سیاست آمریکا در منطقه زنگزور ایجاد بحران برای ایران و روسیه است/ ارمنستان صرفاً در راستای منافع آمریکا حرکت می‌کند
کارشناس مسائل بین‌الملل به تحلیل وضعیت جاری در قفقاز جنوبی و طرح دالان زنگزور پرداخت و گفت: پاشینیان امنیت خود را به تأمین امنیت توسط آمریکا گره زده و سیاست آمریکا نیز در این منطقه ایجاد بحران برای جمهوری اسلامی ایران و روسیه است.
روح‌الله مدبر، کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا درباره اقدامات احتمالی ایران در صورت موافقت ارمنستان با دالان زنگزور و تاثیرات آن بر منافع ملی ایران گفت: آنچه بسیار مهم است این است که ما باید در حوزه قفقاز جنوبی برای جلوگیری از هر نوع تغییر ژئوپلیتیک در منطقه، به ویژه در بحث تاریخی که با ارمنستان داریم، همگرایی را با دوستان و شرکای خود خصوصا روسیه افزایش دهیم.
پاشینیان امنیت خود را به تأمین امنیت توسط آمریکا گره زده است
وی با اشاره به اینکه اعتباری به وعده‌های ارمنستان نیست، افزود: در ماه‌های گذشته، سیاست‌های پاشینیان به شدت به سمت غرب متمایل شده است و به طور مکرر و هفتگی، مأموران سرویس‌های اطلاعاتی فرانسه، آمریکا و بریتانیا به ایروان تردد دارند و حتی نیروهای ناظر اتحادیه اروپا در مرز ایروان و آذربایجان مستقر شده‌اند. بنابراین، هیچ اعتمادی به وعده‌هایی که ارمنستان به ما می‌دهد، مبنی بر عدم تغییر مرزها، وجود ندارد، چرا که پاشینیان امنیت خود را به تأمین امنیت توسط آمریکا گره زده و سیاست آمریکا نیز در این منطقه ایجاد بحران برای جمهوری اسلامی ایران و روسیه است.
تحلیلگر مسائل روسیه ادامه داد: مقامات ایرانی در ملاقات‌های خود با پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، صراحتاً به او اعلام کرده‌اند که هر نوع تغییر در مرز ارمنستان و ایران خط قرمز ماست، اما پاسخ آنها تنها سکوت بوده است. این سکوت به این دلیل است که ارمنستان در حال بررسی این مسئله است که ببیند کدام جهت برایش سود بیشتری دارد، به‌ویژه در شرایط فعلی که به‌شدت به سمت غرب گرایش دارد. غرب نیز از این مسئله آگاه است و می‌داند که این موضوع برای ما بسیار مهم است، به همین دلیل ارمنستان را به آن سمت سوق می‌دهد. علاوه بر این، تنش‌های ارمنستان با روسیه نیز افزایش یافته و با روس‌ها درگیر شده است و حتی در حال خروج از پیمان امنیت جمعی است. بنابراین، روس‌ها نیز تضاد منافع خود را در اینجا دارند و به این سمت می‌روند که ارمنستان را تحت فشار قرار دهند.
وی در ادامه با بیان اینکه ما باید در این زمینه، ضمن پافشاری بر حقوق خود برای حفظ این مرز تاریخی، سطح تماس خود را با متحدان و دوستانی همچون روسیه افزایش دهیم، تصریح کرد: در دو هفته گذشته، پس از سفر آقای پوتین به آذربایجان و موضع‌گیری وزارت خارجه روسیه در زمینه راه‌اندازی این محور مواصلاتی، طرف غربی به‌شدت تلاش می‌کند تا بین ایران و روسیه اختلاف ایجاد کند.
مدبر عنوان کرد: در حال حاضر، یک سوءتفاهم در گفتمان موجود بین ایران و روسیه درباره این محور مواصلاتی شکل گرفته است که ممکن است به درگیری و اختلاف منجر شود. دلیل این تلاش‌ها این است که اگر بین تهران و مسکو در این حوزه اختلاف به وجود آید و از طرفی حوزه نفوذ غرب و آمریکا در ارمنستان به شدت بالا است و در مقابل اسرائیل و ترکیه نیز در آذربایجان نفوذ فوق العاده‌ای دارند، لذا این عوامل باعث می‌شود که ما در برابر یک ائتلاف متضاد از منافع خود تنها بمانیم و مجبور باشیم به تنهایی با همه این‌ها چالش داشته باشیم.
اختلاف با روسیه باید به‌صورت محرمانه و پشت درهای بسته حل شود
این کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه باید مراقب باشیم و در این رخداد به‌درستی یارگیری کنیم و قدرت خود را در عرصه نظام بین‌الملل افزایش دهیم، خاطر نشان کرد: در اختلافات، هیچ کشوری به‌تنهایی وارد معادلات و درگیری‌های پیچیده نمی‌شود؛ همیشه چندین یار و همراه با خود دارند. ما همیشه در محورهای استراتژیک خود با روسیه نگاهی داشته‌ایم که ناتو نباید در این منطقه حضور داشته باشد، این خط مرزی نباید تغییر کند، این خط نباید به محل ارسال سلاح به سمت آذربایجان تبدیل شود و نباید محل رصد و فعالیت‌های اطلاعاتی اسرائیل و غرب باشد. خوشبختانه، روس‌ها نیز با این دیدگاه موافق هستند، اما اکنون یک سوءتفاهمی با روس‌ها داریم که باید به‌صورت محرمانه و پشت درهای بسته حل شود. همیشه هم اختلافات ما با روس‌ها به همین شکل حل شده است؛ اما اگر این مسئله به یک دعوای رسانه‌ای تبدیل شود و افراد به‌دنبال سبقت‌گیری و انتشار مطالب علیه روسیه باشند، روابط ما با روسیه دچار اختلال خواهد شد و باعث می شود تا با یک معادله پیچیده چند مجهولی مواجه شویم که در آن چندین بازیگر حضور دارند.
وی ادامه داد: قفقاز جنوبی و این محور جنوبی یک خط مرزی حدوداً ۴۰ کیلومتری است. اما در همین ۴۰ کیلومتر، بیش از ۱۲ بازیگر خارجی نقش دارند و در حال اعمال نفوذ هستند. ۱۲ سرویس اطلاعاتی بر روی این منطقه کار می‌کنند. بنابراین، اینکه ما بخواهیم به‌تنهایی در این زمینه اقدام کنیم، واقعاً به نفع منافع ملی ما نیست. پس ما باید این معادله پیچیده را با روشی تخصصی و با افزایش فرایند توان نیروهایمان به‌گونه‌ای گسترش دهیم که به نتیجه‌ای برسیم که خط قرمز ما، یعنی عدم تغییر مرزها، به‌طور عملی محقق شود. همچنین، باید بدانیم دوستان واقعی ما چه کسانی هستند؛ در این زمینه، روسیه واقعاً دوست ماست؛ نگاه مثبتی به ما دارد و می‌توانیم با آنها همگرایی و پیشنهادات مشترک داشته باشیم.
تحلیلگر مسائل روسیه در ادامه درباره اقدامات لازم ایران در صورت عقب‌نشینی آذربایجان و حامیان طرح زنگزور از تغییر مرزها و راهکارهای حفظ منافع ایران در منطقه اظهار کرد: آذربایجان و ترکیه به‌شدت پیگیر این هستند که مرز قسمت استان سیونیک و ایران را به مرز آذربایجان تبدیل کنند و روی این موضوع به‌طور جدی کار می‌کنند. اسرائیل نیز از این رویکرد حمایت می‌کند، چرا که دقیقاً این خط قرمز ماست. آنها به هیچ وجه عقب‌نشینی نمی‌کنند و رویکردشان این است. اما راه فشار این است که یک جاده ترانزیتی از داخل خاک ارمنستان ایجاد شود بدون هرگونه تغییر در مرزها؛ روسیه نیز نظر مشابهی دارد و معتقد است که یک جاده ترانزیتی عبور کند.
وی با اشاره به اختلاف کوچکی که بین ایران و روسیه وجود دارد، گفت: این اختلاف خیلی کمتر از اختلاف بزرگی است که ما با آذربایجان، ترکیه و اسرائیل داریم. آذربایجان، ترکیه و اسرائیل می‌خواهند مرزها را کاملاً از بین ببرند، در حالی که روسیه می‌گوید جاده‌ای باشد که امنیت آن را من تأمین می‌کنم. این پیشنهاد به‌مراتب معقول‌تر است تا اینکه وضعیت به سمت تغییر مرزها برود.
ارمنستان صرفاً در راستای منافع آمریکا حرکت می‌کند
مدبر با بیان اینکه باید تلاش کنیم که سطح تماس خود را با طرف‌هایی که به ما نزدیک‌تر هستند، افزایش دهیم تا در مقابل یک غافلگیری قرار نگیریم، تصریح کرد: من همیشه تأکید کرده‌ام که در عرصه سیاست خارجی، رفتارها گاهی غافلگیرکننده است. وقتی دولت ارمنستان هیچ‌گاه رویکرد قابل پیش‌بینی‌ای ندارد و صرفاً در راستای منافع آمریکا حرکت می‌کند، بنابراین از طرف ارمنستان هیچ ضمانت اجرایی نمی‌توانیم بگیریم؛ از سوی دیگر، وضعیت آذربایجان و ترکیه نیز مشابه است. ما باید با روس‌ها به یک توافق ۱۰۰ درصدی برسیم که اجازه ندهیم این خط قرمز، یعنی مرز ما، دچار مشکل شود. زیرا اگر این مرز به هم بریزد، کل منطقه دچار چالش می‌شود که مغایر با منافع ماست.
وی ادامه داد: غرب‌گراها برای اینکه امتیازی از غرب و آمریکا بگیرند، به سمت اتخاذ شدیدترین مواضع علیه روسیه رفته‌اند، در حالی که نمی‌دانند این بازی، یک بازی باخت - باخت است. این به نفع غرب است که ما با روس‌ها دچار دعوا و اختلاف شویم، به‌ویژه در قفقاز جنوبی؛ در حالی که در حال حاضر منافع همه مشترک است. غرب، آمریکا، اسرائیل و ترکیه نمی‌خواهند ما در قفقاز جنوبی برگ برنده‌ای داشته باشیم و راه آن را این می‌بینند که ما با متحدان خود درگیر شویم.
کارشناس مسائل بین‌الملل در پایان با تاکید بر اینکه راه‌حل این مسئله، دعوای رسانه‌ای نیست، گفت: طی دو هفته گذشته رسانه‌های غرب‌گرا شدیدترین ادبیات را در حمله به روسیه به کار برده‌اند. این وضعیت برای ما تبدیل به ضعف در سیاست خارجی می‌شود. بنابراین، ما باید از هیجان‌زدگی خارج شویم و به‌طور دقیق و پشت درهای بسته مسئله‌مان را با روس‌ها حل کنیم و یک تصمیم نهایی بگیریم.
ارسال دیدگاه