بررسی توافق ایران و FATF در گفتگو با کارشناس ارشد مسائل اقتصادی؛
لزوم شفاف سازی مفاد برنامه اقدام ایران و FATF/ FATF تکمیل کننده پازل آمریکا در اعمال تحریم های هوشمند و ایجاد فضای خودتحریمی در ایران
کارشناس ارشد مسائل اقتصادی گفت: در سال 2008 هم ما با FATF همکاری و برخی از برنامه های آنها را اجرا کردیم، همچنین قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم را سال گذشته در مجلس تصویب کردیم که آیین نامه های آن آماده و اجرا شده است لذا این برنامه اقدام چیزی فراتر است پس ابهاماتی وجود دارد و بانک مرکزی باید موارد این برنامه اقدام را شفاف کند.[
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ مسعود براتی کارشناس ارشد مسائل اقتصادی در گفتگو با ناب نیوز با اشاره به موضوع همکاری بانک مرکزی ایران با FATF به تشریح فعالیت های این کارگروه و همچنین نتایج همکاری ایران با آن پرداخت و گفت: برای شروع صحبت در این خصوص لازم است به دو نکته مهم اشاره شود؛ اول اینکه بحث FATF یا گروه ویژه اقدام مالی قطعه ای از پازل بزرگتری است که برای تحلیل درست داشتن از ابعاد مختلف و آثار احتمالی همکاری بانک مرکزی ایران بااین گروه باید این پازل کلان را در نظر داشته باشیم؛ به عبارت دیگر هرقدر تحلیل مسئله همکاری خوب صورت گیرد اما جامع نخواهد بود و تحلیل کاملی به مخاطب نمی دهد.
, شبکه اطلاع رسانی راه دانا, ناب نیوز, ناب نیوز,این کارشناس ارشد مسائل اقتصادی ابراز کرد: نکته دیگر اینکه FATF یکی از نهادهای تقریبا مطرح بین المللی است که ظاهری کاملا آراسته، کارشناسی و فنی دارد و همین ظاهر آراسته و به ظاهر غیر جهت دار، باعث می شود برخی تلقی و تحلیل اشتباهی نسبت به کارکرد، ماموریت ها و اهداف این نهاد داشته باشند.
,وی افزود: این نوع برخورد را در همان اوایل پرونده هسته ای و قبل از مطرح شدن آن یعنی در اوایل دهه 80، با آژانس بین المللی انرژی اتمی داشتیم؛ آن زمان هم تصور می شد که این آژانس، نهادی بین المللی است که دغدغه فنی دارد و احتمال اینکه از این مجرا مشکل فشار یا تحریمی باشد، نمی رفت همچنین قابل تصور نبود که پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع شود و مسائل پیچیده ای برای ایران ایجاد شود؛ حال به نظر می رسد وقتی صحبت های بانک مرکزی یا موافقان همکاری با FATFرا بررسی می کنیم، چنین شباهتی مشاهده می شود.
,فعالیت های FATF و جایگاه آن در فضای بین المللی
, فعالیت های , FATF, و جایگاه آن در فضای بین المللی ,براتی در خصوص فعالیت های FATF تصریح کرد: کارگروه ویژه اقدام مالی گروهی است که از سال 1989 یعنی حدود 25 سال است آغاز به کار کرده؛ در ده سل اول کار این گروه مبارزه با پولشویی در نظام مالی جهانی بوده اما ازسال 2001 و بعد از حوادث 11 سپتامبر که در ادبیات و حقوق بین الملل مطرح شد، بحث مبارزه با تامین مالی تروریسم نیز در ماموریت های این گروه مطرح شد و همچنین در همین مسیر، موضوع مبارزه با تامین مالی فعالیت های اشاعه گری تسلیحات کشتار جمعی هم اضافه شد، یعنی این گروه سه ماموریت مشخص دارد که شامل مبارزه با پولشویی، مبارزه با تامین مالی تروریسم و مبارزه با تامین مالی فعالیت های اشاعه ای می باشد.
,وی بیان کرد: این گروه در مسیر خود قوت پیدا کرده و جایگاهش تقویت شد به گونه ای که 35 کشور عضو آن هستند؛ دو نهاد منطقه ای شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا عضو این گروه و همچنین عربستان و رژیم صهیونیستی هم ناظر هستند.
,براتی خاطرنشان کرد: FATF جایگاه تقریبا مهمی در فضای بین المللی کسب کرده و قطعنامه 1617 سازمان ملل نیز در سال 2005 از فعالیت های این گروه پشتیبانی و از تمام کشورها درخواست کرد تا توصیه های این گروه را پیگیری و انجام دهند؛ از طرفی فعالیت های این گروه از نظر فنی هم گسترش یافته است.
,وی ادامه داد: تا حدود سال های 2003 فقط بحث تراکنش های مالی در جهان هدف این گروه بود اما بعد از آن با ارتقای استانداردهای خود، مباحث غیرمالی از جمله حوزه اسناد، زمین، فلزات و سنگ های گرانبها را هم شامل شد؛ یعنی هرکجا ثروتی جابه جا شود، مورد بررسی این گروه قرار خواهد گرفت اما عمده ترین حوزه فعالیت آن همین تراکنش های مالی است.
,قرار گرفتن ایران به عنوان کشوری خطرناک در لیست سیاه FATF در سال 2008
, قرار گرفتن ایران به عنوان کشوری خطرناک در لیست سیاه , FATF, در سال 2008,این کارشناس مسائل اقتصادی در خصوص ارتباط این کارگروه با ایران اذعان داشت: از سال 2008 ایران به عنوان کشوری که با استانداردها و توصیه های تدوین شده توسط این گروه ویژه اقدام مالی همخوانی ندارد و در نظام مالی آن بحث پولشویی و تامین مالی تروریسم و فعالیت های اشاعه ای اتفاق می افتد، مطرح شد.
,وی با بیان اینکه این اعلام نگرانی FATF مقدمه ای برای اقدامات بعدی علیه ایران بود؛ اظهار کرد: ایران از سال 2008 در این لیست سیاه قرار گرفته و در سال 2009 نیز تمدید می شود اما در سال 2010، با تشدید فشارهای تحریمی سازمان ملل و آمریکا، FATF وضعیت ایران را یک درجه بدتر کرده و علاوه بر قرار دادن آن در لیست سیاه، از کشورهای دیگر می خواهد در همکاری باایران، اقدامات متقابل را اتخاذ کنند.
,براتی با توضیح اینکه منظور از اقدامات متقابل، اقدامات سخت گیرانه ای است که در روابط بانکی باید اتخاذ شود و تقریبا نوعی محدودیت و کاهش سطح همکاری هاست، عنوان کرد: این رویه به همین ترتیب ادامه یافت تا اینکه در نشست "بوسان" در بیانیه ای منتشر کردند که باایران به توافق رسیده ایم که طبق آن، گروه ویژه به مدت دوازده ماه ایران را ازوضعیت اقدام متقابل تعلیق کند و در مقابل ایران نیز در سطح بالای سیاسی تعهد داده که چیزی به نام برنامه اقدام (action plan) را در طول 12 ماه اجرا کند.
,بانک مرکزی باید موارد برنامه اقدام مورد توافق ایران و کارگروه اقدام مالی را شفاف سازی کند
, بانک مرکزی باید موارد برنامه اقدام مورد توافق ایران و کارگروه اقدام مالی را شفاف سازی کند,وی با بیان اینکه ای برنامه ابعاد مشخصی دارد اما نه FATF و نه بانک مرکزی ایران آن را منتشر نکرده، تصریح کرد: یکی از نگرانی ها این است که این برنامه شامل چه مفادی است؛ یعنی بانک مرکزی ایران تعهد کرده که چه مواردی تحت نظارت گروه ویژه انجام دهد تا منجر به این شود که گروه ویژه فضای محکم تری برای ایران انجام دهد؛ چرا که در سال 2008 هم ما با FATF همکاری و برخی از برنامه های آنها را اجرا کردیم همچنین قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم را سال گذشته در مجلس تصویب کردیم که آیین نامه های آن آماده و اجرا شده است لذا این برنامه اقدام چیزی فراتر است پس ابهاماتی وجود دارد و بانک مرکزی باید موارد این برنامه اقدام را شفاف کند.
,خطر تسلط اطلاعاتی کشورهای عضو FATF بر تراکنش های مالی ایران/ پنهان کاری ها در خصوص برنامه اقدام شک برانگیز است
, خطر تسلط اطلاعاتی کشورهای عضو , FATF, بر تراکنش های مالی ایران/ پنهان کاری ها در خصوص برنامه اقدام شک برانگیز است,این کارشناس ارشد امور اقتصادی خاطرنشان کرد: این نگرانی وجود دارد که ممکن است حتی به صورت ناخواسته و بدون عمد اتفاقاتی رخ دهد و همکاری هایی صورت گیرد که منجر به درز اطلاعات تراکنش های مالی ایران به خارج یا حتی در مراحل بالاتر موجب تسلط اطلاعاتی FATF شود که مطمئنا در پشت آن سرویس های امنیتی کشورهای قدرتمند حضور فعال دارند.
,براتی با تاکید بر اینکه نکات این برنامه اقدام بسیار مهم است، ابراز کرد: متاسفانه بانک مرکزی در بیانیه ای که بعد از انتشار کارگروه ویژه منتشر کرد، کوچکترین اشاره ای به این اینکه باید برنامه اقدام بین ایران و FATF اجرا شود، نداشت واین نوع پنهان کاری ها شک برانگیز است.
,تبعات همکاری ایران و FATF در بحث تامین مالی تروریسم
, تبعات همکاری ایران و , FATF, در بحث تامین مالی تروریسم,وی تاکید کرد: نکته دیگری که وجود دارد این است که FATF مجموعه ای از استانداردها را مشخص کرده و ازکشورهای مختلف می خواهد به مرور زمان و گام به گام خود را بااین استانداردها مطابقت دهند؛ بخش زیادی از این استاندارها، استاندارد فنی و کارشناسی می باشد که تقریبا می توان گفت نگران کننده نیست؛ 40 مورد از آنها درباره مباحث فنی برای مبارزه با پولشویی است که به سازوکار بانک ها در داخل کشور برمی گردد؛ به طور مثال برجسته ترین آن این است که باید در کشور نهادی به نام واحد اطلاعات مالی (FIU) وجود داشته باشد که تراکنش های مشکوک و اطلاعات بالای 15 هزار دلار در جایی ثبت و ضبط شود.
,براتی با بیان اینکه این موارد نگران کننده نیست اما برخی توصیه های مربوط به مبارزه با تامین مالی تروریسم نگران کننده است، تصریح کرد: در توصیه های شماره 6 و 7 این کارگروه در این خصوص، لزوم اجرای بدون قید و شرط تمام قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل در زمینه تروریسم و فعالیت های اشاعه ای آمده است؛ حال اگر به هرد لیلی قطعنامه ای مانند 1922 برای ایران یا هر متحد استراتژیکی ایجاد شود ،مثلا حزب الله لبنان با فشار کشورهای عربی و امریکا در لیست تروریسمی سازمان ملل قرار گیرد، اگر ایران توصیه های FATF را اجرا کند عملا ابزاری برای محدود کردن خود و یارانمان می شود و اگر این توصیه ها را اجرا نکند، به عنوان عضو غیرهمخوان با FATF تشخیص داده می شود که در این صورت تمام فعالیت ها و تلاش هایی که برای جلب رضایت این کارگروه صورت گرفته، به باد می رود.
,دوراهی ایران در FATF؛ حمایت از حزب الله یا پایبندی به تعهدات اقدام مالی
, دوراهی ایران در , FATF, ؛ حمایت از حزب الله یا پایبندی به تعهدات اقدام مالی,این کارشناس امور اقتصادی ادامه داد: یا مثلا توصیه های 37 تا 40 کارگروه اقدام مالی درباره این است که کشورها در همکاری های متقابل با کشورهای دیگر و نهادهای منطقه ای وبین المللی، باید همکاری سطح بالا در حوزه اطلاعاتی بدون فوت وقت انجام دهند؛ یعنی اگر کشوری ادعا کرد بحث تامین مالی تروریسم را بررسی می کند و نیاز دارد اطلاعات فلان شرکت را داشته باشد، باید این اطلاعات را انتقال دهیم و کسی نمی تواند مانع آن شود.
,وی اذعان داشت: ظاهر این قضیه خوب است اما وقتی به مصادیق آن می رسیم، چالش برانگیز می شود؛ مثلا شورای همکاری خلیج فارس که به عنوان یک نهاد منطقه ای عضوی از FATF است، حزب الله لبنان را به عنوان را یک سازمان تروریستی شناخته؛ حال فرض کنیم این سازمان از ایران بخواهد باید برای مقابله با تامین مالی حزب الله با آن همکاری کند، قاعدتا ایران این موضوع را نمی پذیرد و هیچ عقل سلیمی این اجازه را نمی دهد اما این موضوع بهانه ای برای FATF می شود که ادعا کند ایران به تعهدات خود پایبند نبوده و باید به لیست سیاه برگردد.
,براتی یادآور شد: از طرف دیگر شاید برخی همکاری ها چنین ظاهری نداشته باشد؛ به طور مثال اگر یک کشور اروپایی ادعا کند برای مبارزه با تامین مالی داعش به عنوان تروریسم، از ما درخواست همکاری و انتقال اطلاعات بگیرد، باید به آن اطلاعات لازم را بدهیم؛ حال نکته ای که وجود دارد این است که در این تعاملات، اطلاعاتی رد و بدل می شود که برای ایران دردسر ساز خواهد شد و ما تجربه این امر را در پروند هسته ای pmd داشتیم که اطلاعاتی به طور ناخواسته رد و بدل شد و تبعات برخی ازآنها به صورت ترورها خود را نشان داد که ضررهای جبران ناپذیری متوجه ما شد همچنین برخی به صورت اطلاعات تکمیل کننده pmd در اختیار قرار گرفت که ظاهرا احساس نمی شد علیه ایران باشد.
,خطر ایجاد فضای خودتحریمی در ایران
, خطر ایجاد فضای خودتحریمی در ایران,این کارشناس ارشد مسائل اقتصادی با اشاره به اولین نکته بیان شده در خصوص پازل کلی تری که پشت قضیه FATF وجود دارد، عنوان کرد: از بررسی رفتار آمریکا در طول دو سال گذشته و بحث مذاکرات همچنین اسناد رسمی وزارت خزانه داری و وزارت خارجه آمریکا مشخص است که آمریکا در تعامل با ایران تحریم ها حتی تحریم های ثانویه را کاملا حفظ کرده و تنها اتفاقی که به وسیله برجام افتاده، کاهش تعداد مصادیق و نهادهای موضوع اعمال تحریم هاست؛ حدود 600 مصداق در لیست بودند که در برجام 400 مورد آن خارج شدند.
,وی اظهار داشت: اما نکته قابل توجه این است که هنوز برخی افراد و نهادهای باقی مانده در لیست تحریم، کسانی هستند که همکاری با آنها جرم تلقی شده که موجب می شود بانک های خارجی با ایران همکاری نکنند چون می ترسند به طور غیر مستقیم به این نهادها خدمت ارائه کنند.
,براتی با بیان اینکه آمریکا در تعامل با ایران تحریم ها را حفظ کرده و فقط مصادیق را کاهش داده اما در خصوص فشار به همین مصادیق باقی مانده به شدت فعال است؛ یاداور شد: این نوعی فضای خود تحریمی برای ایران ایجاد می کند؛ یعنی موجب می شود نهادهای باقی مانده در لیست تحریم های آمریکا توسط خود ایرانی ها هم تحریم شوند که این خطرناک است، مثلا یک بانک خارج شده از تحریم در مشارکت با آمریکا یک نهاد داخلی را تحریم کند.
,FATF تکمیل کننده پازل آمریکا در اعمال تحریم های هوشمند
, FATF, تکمیل کننده پازل آمریکا در اعمال تحریم های هوشمند,وی در ادامه بیان کرد: شاید الان این موضوع دور از ذهن به نظر برسد اما فضا به این سمت حرکت می کند و نشانه های آن قابل مشاهده است؛ اتفاقی که می افتد این است که آمریکا برای ایجاد چنین فضایی و به وجود آوردن دوران تهدیدهای هوشمند و مدیریت آن، به شدت نیازمند اطلاعات است که برای آن بسیار مفید می باشد به گونه ای که اگر اطلاعات قابل اتکایی در خصوص ارتباط شرکت ها و نهادها با مصادیق تحریمی داشته باشد، به صورت هدفمند می تواند این فشارها را از طرق مختلف تهدید، بلوکه کردن دارایی و تحریم اعمال کند.
,براتی با ابراز نگرانی از اینکه این احتمال وجود دارد که همکاری با FATF تکمیل کننده پازل آمریکا در محدود کردن یا اعمال تحریم های هوشمند باشد؛ خاطرنشان کرد: این امردور از ذهن نیست و شواهد تایید کننده ای هم وجود دارد؛ لذا نیاز است فضا شفاف تر شود و مسئولین شفافیت ایجاد کنند؛ مسئله بسیار مهم است وبه نظر می رسد در مقایسه با پرونده هسته ای، ایران وارد پرونده ای از جنس تامین مالی تروریسم و فعالیت های منطقه ای شده که مقدمات آن در حال چیده شدن است.
,انتهای پیام/
,]
ارسال دیدگاه