تاریخ نگاری یک روستا؛

• پنج‌شنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۳ ۱۵:۰۰
• کد خبر : 174978

• اخبار
• سایر رسانه ها

روستای کمامردخ با ۵۴۰ هکتار وسعت در منتهی الیه شهرستان فومن و در مجاورت دهسان مرکیه از توابع شهرستان صومعه سرا واقع است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از بهجت نیوز؛ مطالعات میدانی بیان گر آن است که این روستا در ازمنه ی قدیم ،اساسا روستایی مهاجر پذیر بوده است ، چرا که نیاکان اغلب خانواده های کنونی ساکن در این روستا خاستگاهی غیر از این روستا دارند.

در این نوشتار شما تنها با خانواده های اصالتا تالش این روستا آشنا خواهیدشد. شاید اولین فردی که از تالشان در روستای کمامردخ ساکن شد،کربلایی اسماعیل نصوری بود که با همسر تالشی خود از منطقه تالش دولاب(رضوان شهر کنونی) در اواخر حکومت قاجاربه این روستا نقل مکان کرد.

وی به سرعت در این روستا ترقی کرده و به مقام کدخدایی رسید، به طوری که نماینده سجل احوال شهرفومن در سال ۱۳۱۱ش در خانه وی در “میر محله “کمامردخ بیتوته نمود وبرای مردم این روستا شناسنامه صادر کرد فرزندان وی در این روستا با اختیار کردن همسر تالشی تعلق خاطر خود را به قوم تالش حفظ کردند ،اکنون هم تعدادی از نوه ها ونبیره های وی راه پیشینیان خود را ادامه داده اند اما با گذشت زمان فرهنگ گیلکی بر فرهنگ تالشی در میانشان غالب شده ، گرچه آثار فرهنگی جد بزرگ آنان در ندیده های آن ها هم چنان هویدا است.

دومین گروه از تالشان مهاجر را باید میر محمد علی مرتضوی از آلاشاه امامزاده ابراهیم شفت ، شیرینعلی و بشیر شیرزاد از روستای سه سار صومعه سرا وکربلایی بخشی وکربلای یونس مؤمنی از ماسوله به این روستا دانست.

سومین گروه از مهاجران تالش را خانواده های مرحوم چراغعلی همدمی، شادروانان درویش رحمانپور ،مهدی رحیم نیا ، ابوالحسن شرافتمند و گداعلی ابرکارتشکیل می دهند که از روستای تالش نشین خشکنودهان و سه سار به این روستا آمده اند.

هردو گروه دوم وسوم در اثر ازدواج با دختران گیلک ،گرایش گیلکی پیدا کرده وبازماندگان آن ها خودرا ازگیلکان می دانند ولی بعضی از آن ها ارتباط بااقوام تالش خود را به صورت کم رنگی حفظ کرده اند .آن چه که معلوم است تمامی این مهاجران به جهت تنگی معیشت در سرزمین مادری وجهت امرار معاش بهتر به روستای کمامردخ کوچ کرده اند.

اما ذیلا به کوچ دونمونه ی منحصر به فرد از مهاجران تالش به روستای یاد شده اشاره می گردد که از جهاتی جالب توجه می نماید:

الف) عسگر رمضانی که حدود ۵۰تا۶۰سال قبل از روستای زردلجاه که جزو کمادول ماسوله می باشد به این روستا آمده است.وی از ازدواج خود با زنی هم زبان صاحب ۱۱ فرزند – ۵دختر و ۶پسر – شده است .تمامی اعضای خانواده حتی نوه ها ی وی به زبان تالشی صحبت می کنند وبه شدت به فرهنگ تالشی پایبند هستند .به همین جهت وی در این روستا معروف به “تالش عسکر”است.نوع پوشش ، تعصب قومی و زبانی ، ساده زیست بودن ، ارتباط با اقوام در سرزمین مادری به شکل گسترده ، عدم حضور درمحافل اجتماعی ازوی شخصیتی دیگری ساخته که کمتر می توان چنین ویژگی هایی رادر سایرین سراغ گرفت.

ب) مرحوم اسد خانعلی زاده به همراه برادرش شاد روان رمضان خانعلی زاده در حدود۶۰سال قبل از روستای خشکنودهان به روستای کمامردخ مهاجرت کردند .آقای اسد خانعلی زاده از زن تالش زبان خویش دارای سه پسر وسه دختر است که از ابتدا با فرزندان خودبا زبان تالشی صحبت می کرد. فرزندان آن ها نیز به خوبی به تالشی تکلم می کنند .او نیز همانند آقای عسگر رمضانی به دلیل حفظ زبان وفرهنگ تالشی به “تالش اسد” معروف بود و با اقوام خود در منطقه محل تولدش ارتباط خانوادگی داشت.

کارگران تالش در روستای کمامردخ

قبل از انقلاب اسلامی کمبود کارگر کشاورزی باعث حضور کارگران فصلی ترک زبان –بیشتر از خلخال – به این روستا شده بود اما پس از انقلاب اسلامی کارگران تالشی که با گذشت زمان تعداد آن ها رو به فزونی است ، جایگزین کارگران ترک زبان شده اند .گفتنی است مسائلی هم چون :انتخاب شغل غیر سنتی ،مهاجرت گسترده نسل جدید از روستای مذکور به شهرهای اطراف به ویژه تهران ، بعدمسافت ،دسترسی آسان به کارگران تالش ، ارزان وکم هزینه بودن آن ها ، درک متقابل گفتاری وزبانی یک دیگر وتنگی معیشت تالشان را می توان به عنوان عمده ترین دلایل این اقدام برشمرد.

کارگران تالش درازای سکونت درخانه اهالی این روستا ودریافت سه وعده غذای روزانه، ونیز مقدار معینی برنج که بخشی از آن در ابتدا و بخشی دیگر رادرپایان کا ر دریافت می کنند به کار درشالیزار ها می پردازند.در سالهای اخیر اجاره زمین ها ی این روستا توسط تالشان به صورت قابل توجهی در حال گسترش است که تمام مراحل کار از کاشت ،داشت وبرداشت را انجام وپس از پایان کار به مقدار توافقی – معمولا به ازای هر قفیس=۱۰۰۰متر سی کیلو برنج _تحویل صاحب زمین می دهند.

فرزندانی از این روستا که شغل پدر، یعنی کشاورزی را انتخاب می کنند ، بعضاً با دختری از تالشان ازدواج می کنند چرا که دختران تالشی بخشی از کارهای کشاورزی مربوط به کشت برنج خود را انجام می دهند و به طور معمول دیگر نیازی به کارگر زن نیست . طبق مطالعات میدانی ، هم اکنون ۳۵ عروس تالشی در این روستا زندگی می کنندکه بیش تر از روستاهای سه سار ، سیاورود ، آلیان ، خشکنودهان ، زیده وماسال می باشند. اکثریت این ازدواج ها پس از انقلاب اسلامی صورت گرفته است .و اگر از دو مورد از این عروس های تالشی که دارای دیپلم می باشند ،بگذریم ،مابقی کم سواد ویا بیسواد هستند .ازآن جا که شوهران آن ها نیز کم سواد هستند ، میانگین فرزندان آن ها به نسبت خانواده ها ی گیلک زبان بیش تر است .این دختران برخلاف دختران گیلک این روستا در ساده ترین شکل ممکن به زندگی ادامه می دهند وبا اقوام تالشی خود ارتباط تنگاتنگ دارند .در نتیجه حفظ خصوصیات قومی خود، سریعا جذب فرهنگ گیلکی نشده اند .

به دلیل گسترش مراوده ی بین تالشان و اهالی این روستا ، سیزده تن از دختران این روستا با پسران تالشی ازدواج کرده اند که اگر ازدو مورد بگذریم مابقی ازدواجها بعد از انقلاب اسلامی صورت گرفته است .اکثریت این دختران گیلک دارای تحصیلات در حدود دیپلم اند وشوهران تالشی آنها نیز علاوه برتحصیلات ، از موقعیت شغلی قابل قبولی برخوردارند که می توان به سه مورد دبیر ، سه موردحضور در نهادهای انقلابی ، یک مورد روحانی وشغل ها ی آزاد دیگر اشاره کرد .دامادهای تالشی بیشتر از روستاهای سیاورود آلیان (۵مورد) سه سار (۳مورد) ، خشکنودهان زیده وپشتیر هستند که بیشتردر شهر سکونت دارند وفرزندان آنها اگرچه به زبان فارسی صحبت می کنند ولی زبانهای گیلکی وتالشی را به خوبی می فهمند .

حضور گسترده تالشان در روستای کما مردخ به ویژه بعد از انقلاب اسلامی که غالبا با کار وکوشش واخلاق درست همراه بوده ، نگاه مثبت اهالی روستای کمامردخ نسبت به تالشان را به دنبال داشته است .امری که گستردگی این حضور را در آینده دوچندان خواهد کرد.

علاوه برکمامردخ در سایر روستاهای این منطقه نیز خانواده های تالشی از قدیم ساکن هستند .برخی از آنها با انگیزه دستیابی به معیشت بهتر وبرخی دیگر به دلایل اجتماعی ،سیاسس وفرهنگی به روستاهای گیلک نشین مهاجرت کرده اند.

در مسیرضیابر به رشت روستایی بنام “تالش محله” وجود دارد که اکثر ساکنان آن تالش هستند .مطالعات موردی درباره حضور تالشان در نواحی گیلک نشین گذشته از اینکه اطلاعات جدیدی از وضعیت آنان ارائه خواهد کرد ، می تواند هم چنان که درنمونه کمامردخ بیان شد ، راز و رمز وعلل همزیستی آنان را روشن ساخته و به درک بیشتری از ویژگیهای اجتماعی و فرهنگی تالشان منجر گردد.

انتهای پیام/پ

• برچسب ها
• #
• #
• #