وی با بیان اینکه در این سیر انسان همواره بر سر دوراهی بندگی خداوند و بندگی هوای نفس و شیطان قرار دارد و زندگی صحنه انتخاب یکی از این دو راه است، گفت: به همین منظور خداوند راهنمایان الهی را فرستاده تا با رهنمودهای خود بتوانند انسان را از تاریکی وهم به نور فهم هدایت کنند زیرا بدون شک اگر انسان بر اساس معیارهای اسلامی تربیت نپذیرد رشد و کمال نخواهد یافت و در همان مرتبه حیوانیت باقی می‌ماند.

تربیت انسان از منظر اسلام

مدرس حوزه علمیه فاطمیه بندرانزلی افزود: تربیت در لغت به معنای پرورش‌دادن می‌باشد که در آن نمو و زیادتی ملاحظه شده است و در اصطلاح تربیت، عبارت است از رشد دادن، یا فراهم نمودن زمینه رشد و شکوفایی استعدادها و به فعلیت رساندن قوای نهفته یک موجود.

وی گفت: از دیدگاه اسلام، انسان موجودی است که از طرفی سرمایه‌ها و استعدادهای نهفته زیادی دارد که فقط در جریان تربیت آشکار می‌شود و از طرف دیگر خلقیات و صفات نیکویی در انسان قرار دارد که با تربیت ایجاد یا تقویت می‌شود و وی را در مسیر کمال و سعادت واقعی یاری می‌کند.

علی‌محمدی با اشاره به اینکه تربیت به معنای ظهور و بروز استعدادهای درونی انسان است، گفت: تربیت می‌بایست پیرو فطرت پاک انسان باشد و از آنجایی که تربیت از اهداف بسیار مهم خلقت، بعثت انبیا و فرستاده شدن کتب آسمانی است، لذا لازم است اهتمام ویژه نسبت به آن داشته باشیم.

چگونگی به تکامل رسیدن انسان در تربیت اسلامی

وی با بیان اینکه لازم به ذکر است زمینه‌های رسیدن به تربیت و تعالی که در انسان قرار داده شده است، عبارتند از؛ اراده، اختیار، عقل و فطرت، تصریح کرد: فطرت ویژه‌ای که انسان داراست در سایر موجودات نیست و همین فطرت، انسان را به اشرف مخلوقات تبدیل کرده است به گونه‌ای که همه اقدامات و عبادات انسان مقدمه تربیت وی است.

این استاد حوزه علمیه بندرانزلی در ادامه با تاکید بر اینکه یکی از استعدادهای مهم فطری انسان کمال‌گرایی است، افزود: انسان دوست دارد که تمام کمالات را دارا باشد، در این بین تنها خداوند متعال است که سرچشمه همه کمالات و خوبی‌هاست، لذا در تربیت اسلامی انسان به سرچشمه کمال نزدیک می‌شود و هر شخصی به اندازه ظرفیتی که دارد می‌تواند از این سرچشمه بهره‌مند شود.

علی‌محمدی با بیان اینکه تربیت اسلامی هم به دنبال رساندن انسان به کمال است، لذا این نوع تربیت دارای ویژگی‌هایی است که آن را از تربیت غربی و غیر اسلامی متمایز می‌کند، گفت: در تربیت اسلامی تمام ابعاد وجودی انسان و شئون مختلف زندگانی فردی و اجتماعی وی مورد توجه قرار می‌گیرد و از این رو دارای جامعیت است.

تفاوت تربیت اسلامی و تربیت غربی

مدرس حوزه علمیه فاطمیه بندرانزلی با بیان اینکه مهمترین ویژگی تربیت اسلامی خدا محوری است، افزود: در واقع آموزه‌های اسلام، انسان را هم برای یک زندگی سالم در دنیا و هم برای یک جایگاه نیکو در آخرت پرورش می‌دهد اما در مقابل تربیت غربی بر پایه آراء اومانیستی و انسان‌مدارانه شکل می‌گیرد و تنها به بعد جسمانی انسان اهمیت می‌دهد و در آن به هیچ عنوان بعد روحانی انسان مورد توجه قرار نمی‌گیرد، این در حالی است که انسان یک موجود تک بعدی نیست.

وی در ادامه تصریح کرد: از دیگر ویژگی‌های تربیت اسلامی این است که اصول و مبانی آن از منابع مطمئن الهی برگرفته شده و به قرآن‌کریم و سنت شریف نبوی تکیه می‌کند و صرف همین موضوع با گذر زمان این اصول همواره ثابت می‌مانند و هرگز دچار تغییر نخواهند شد، برخلاف نظریه‌های غربی که برگرفته از اندیشه‌های انسانی است، این اندیشه‌ها با گذر زمان نقص شده و نظریه جدید جایگزین می‌شود، لذا به هیچ عنوان قابل اعتماد نمی‌باشد.

این استاد با بیان موردی دیگر از تمایزهای تربیت در اسلام و غرب گفت: تربیت اسلامی محدود به دوره خاصی از زندگی انسان نیست بلکه سالها قبل از تولد هم وجود دارد و تا پایان مرگ همراه انسان است و این بدین معناست که انسان همواره تا زمانی که زنده است می‌تواند برای دستیابی به درجات بالاتر کمال تلاش کند تا به مقام قرب الهی نزدیکتر شود اما در تربیت غربی، حیات و کردار انسانی را مبتنی بر غرایز مادی و شب‌حیوانی می‌دانند و به مکارم اخلاق و درجات کمالی وی توجهی نمی‌کنند.

علی‌محمدی افزود: امیدوارم همه انسانها با توجه به اصول و مبانی تربیت اسلامی بتوانند هم عاقبت خوبی برای خودشان در دنیا و آخرت رقم بزنند و هم جامعه خوبی برمبنای آرمان‌های الهی تشکیل دهند تا در سایه آن مسیر ظهور حضرت ولی عصر(عج) هموار گردد.